Afwijken van protocol?
Bij veel medische verrichtingen wordt volgens protocol gewerkt. In sommige gevallen mag en moet zelfs van het protocol worden afgeweken. Wat zijn hiervoor de voorwaarden?
In deze al wat oudere, maar nog steeds actuele zaak wordt een patiënt door een longarts behandeld wegens longkanker. De longarts maakt een afweging welke therapie het meest bij de patiënt past. De longarts besluit gemotiveerd af te wijken van de Landelijke Richtlijn Niet-kleincellig longcarcinoom. De longarts kiest voor chemotherapie met een ander middel dan de Richtlijn voorschrijft omdat dit minder bijwerkingen zou geven en er weinig verschil bestaat tussen het middel dat de Richtlijn voorschrijft en het middel waarvoor de longarts kiest.
Het Centraal Tuchtcollege vindt de keuze en de afweging van de longarts begrijpelijk en verdedigbaar. Het gemotiveerd afwijken van de Richtlijn is dan ook niet verwijtbaar.
Wat het Centraal Tuchtcollege wel tuchtrechtelijk verwijtbaar vindt is dat de longarts zijn afweging en keuze niet met de patiënt en diens echtgenote heeft besproken. Er was geen sprake van informed consent. Evenzeer is het verwijtbaar dat deze keuze en afweging door de longarts niet in het medisch dossier zijn genoteerd.
De les die uit deze uitspraak kan worden geleerd is, dat een protocol of richtlijn is gebaseerd op behandeling van de gemiddelde patiënt en minimum vereisten voor goede zorg bevat. Een arts mag bij de behandeling van een patiënt niet blind het protocol volgen maar zal telkens een afweging moeten maken of afwijken daarvan noodzakelijk is.
Als wordt afgeweken van het protocol dient dit met de patiënt te worden besproken en zal daarvan in het medisch dossier aantekening moeten worden gemaakt, zodat de arts zo nodig achteraf verantwoording over zijn keuze en voorlichting kan afleggen.
